Ні ў ад, ні ў рай без роднай моў.
Оно вж в Одрыжін
Мне снілся сон. Я вот, другой!
На куртачке ш чаво-т ангельскэ?
І размаўляю я аб чом!
Аб Нінках с Тэклі ш.
Да! Нет пределав і краёф
РадзімКі сь бесаў.
Бо нашо відаты 5 моў.
З інш ваплаўШчэняў.
Мні ж адрадзіці хоць бык во:
ГалінКі зь вітьте.
А мой Бірозаўскі раён –
Куды він діныця!
Ах, айн-цвай-драй! Нямецкі ш воўк
Мяне радзімШыс.
Чаго ш ва ў сне я брыт ужо?
Вець не й вучыў плій.
Так. Ведаць бы хоць свой Істок:
Ну, тыя жыцьці.
Ды атвечают: э, ф шызоўнь
Павінен быць ты!
Даруй, браток. Алесь з балот.
Там гольшыны сцік ш,
Шо ты й поздужав бы з С-100
Йіх залупыты.
Ну, й зарэ добрынько в сфін фсё.
Одны пустыні.
І ек зайідь в свой Сухі Бор.
Там Анті-Нінкі сь!
І мэнэ Ніна збережот
На небесі ці.
Но… я шчэ зйіздыв бы до той,
Танюшк, в Адрыжын.
… Да ніті порваны ужо:
Родне мні пцічка ш!
І обнымы іх.
Хоть з маскалів ты.
Я беларускай мовы носьбiт
Я беларускай мовы носьбiт,
Адданы за яе змагар.
Няўжо не будзе прыкра ўнукам,
Што мы згубiлi гэты дар...
Брат-беларус, прачнiсь хутчэе,
Няўжо ты страцiў гонар свой?..
Хай пераменаў вецер вее,
Мы за яе ўступiм у бой!
Няхай учора мы стагналi,
Але прайшоў ужо гэты час.
I перамога будзе з намi,
I мовы роднае абцас.
Яна адзiны скарб народу,
Крынiца годнасьцi яго.
Яна майго натхненьня водар,
Паэтаў вечнае сьвятло.
Роднае слова
Магутнае слова, ты, роднае слова!
Са мной ты на яве і ў сне;
Душу мне затрэсла пагудкаю новай,
Ты песень наўчыла мяне.
Бяссмертнае слова, ты, роднае слова!
Ты крыўды, няпраўды змагло;
Хоць гналі цябе, накладалі аковы,
Дый дарма: жывеш як жыло!
Свабоднае слова, ты, роднае слова!
Зайграй ты смялей, весялей!
Хоць гадзіны сыкаюць, кружацца совы,
Жывеш ты на хвалу людзей.
Загнанае слова, ты, роднае слова!
Грымі ж над радзімай зямлёй:
Што родная мова, хоць бедная мова,
Мілей найбагатшай чужой!
Моўны скарб
Моўны скарб, як спадчыну, прымаю
Ад дзядоў і прадзедаў сваіх,
Ад свайго квітнеючага краю,
Ад крыніц і ад жытоў цяжкіх.
Моўны скарб, як спадчыну, прымаю.
Ён табе прыданае, дзяўчына,
Ён і хлеб, і зорачка ўначы,
I яго, як маці свайго сына,
Усё жыццё я буду берагчы.
Моўны скарб - ды гэта жа Айчына...
Мая мова
Ў добры час, на ўлонні вясковым,
дзе вадзіца крынічная б’е,
навучыўся я матчынай мове
І задуманых песняў яе.
Многа ёсць недасягнутых скарбаў,
яшчэ болей прываблівых мар.
Я яе ні за што не аддаў бы,
бо яна найвялікшы мой скарб!
Яна гойдае спевам калыску,
літасціва шчабеча ў бядзе,
на ёй песні складаюць вятрыскі
ў неспакойны, разбуджаны дзень.
Мая мова не знае змярканняў
ад маленства да старасці лет,
буду песціць яе, як каханне,
разглядаць, як чароўны букет.
Можа мовы чужой навучуся,
каб суседзяў гасцінна вітаць,
але толькі на ёй, беларускай,
буду людзям аб долі пяяць.
Мая мова, як шчасце на вуснах,
хвалявання гарачы прыбой,
можа быць, на чужой засмяюся,
ўсё ж заплачу з тугі на сваёй.
У прыроды свае законы...
У прыроды свае законы –
спаконвечныя.
Калі засыхаюць крыніцы –
плытчэюць рэкі і рачулкі,
якія жывіліся імі,
чэзнуць хмызнякі і лазнякі,
сірацеюць на птаства,
бяднеюць лугі і лугавіны:
менее зёлак і красак…
Ці ж не такі лёс
і чалавечай мовы?
Яна жыве, красуе,
набірае моцы і дужасці,
пакуль сілкуецца вытокамі –
гаворкамі прадзедаў.
Але ж і яны,
гэтыя крыніцы-вытокі,
з часам плытчэюць,
губляюць жыватворнасць.
Блякне тады і мова,
вяне яе першацвет…
Забываюся
Забываюся родную мову,
Нават думаю ўжо па-руску.
І душа, што была шырокай,
Усё больш становіцца вузкай.
Забываюся родную мову
І губляю свае корні.
Усё часцей, як успомню гэта –
Горкі смутак душу агорне.
Забываюся родную мову
І губляю душу праз гэта.
Невыносна баліць і стогне
Маё чулае сэрца паэта.
Забываюся родную мову
І Радзіму сваю забываю.
Як сляпы я ў цемры блукаю,
Але мовы губляць не жадаю!!!
Вялікія імены
Заўсёды мы памятаем вялікія імены.
Імены людей, якіх Радзіма звала
На барацьбу за свабоду мовы.
Іх завуць Якуб Колас і Янка Купала.
Іх дзіўныя апавяданні, паэмы і вершы
У памяці народа застануцца.
І кожны крок, як заўседы першы
Хочацца да твораў любімых звярнуцца!
Якуб Колас і Янка Купала
змагаліся за праўду народа.
Тады чуўся Радзімы голас:
"Падымайся, змагар, за сваю мову!"
І падняліся патрыёты Бацькаўшчыны!
Яны знайшлі для свайго народа
Кропельку шчасця і мовы свабоду -
На доўгія гады скарб незабыўны...
Ты, Беларус, памятай мову сваю!
Ведай тых, хто змагаўся за яе ў барацьбе.
І шануй так, як родную маці сваю,
Бо калісці пазнаеш багацце яе.
А багацце ў тым, што адна на Планеце,
што дзецьмі яе былі вядомыя ў свеце
Якуб Колас і Янка Купала.
Давайце зробім усё, каб ёй нішто не замінала!
Ад сівых гадоў, ад дзядоў...
Ад сівых гадоў,
ад дзядоў
Для мяне
ашчаджона спадчына:
Песні жніўнай
смутак удоў,
Мох зязюльчын,
гняздо курапатчына;
Сіні верас
і сіні дым,
Зоркі першай
драбнюткая мачына,
Яры хмель
над ярам крутым,
Галубіная мова матчына.
He згублю яе
ў тлуме дарог,
Дзе маторам
вясёла грукочацца,
Боязна мне
ступаць на мурог —
Прытуліцца шчакою хочацца.
Хай мяне
блаславяць у нябыт
Як свайго шалапутнага хрэсніка
I яго Яснавокасць
блакіт,
I яе Ласкавасць
бярэзінка.
Наша родная мова — чароўная песня...
Наша родная мова —
чароўная песня.
Беларуская мова —
натхненне, адчай...
Ручайкамі цякла,
ды ракой уваскрэсла
I у кожнае сэрца
роднай песняй прычаль!
Роднае слова
Пад казачным дубам
над Нёманам сiнiм
хлапец прызнаваўся ў каханi
дзяўчыне.
I рэхам той шэпт
адгукаўся мiж гаю:
...Кахаю, кахаю...
Я чула пяшчотнае,
шчырасцi поўнае,
маё, беларускае, роднае, кроўнае,
такое раптоўнае,
такое чароўнае.
Такое ласкавае, цёплае, чыстае,
як сонца, агнiстае,
як Нёман празрыстае,
як казка, былiна, як песня,
жаданае,
дагэтуль зусiм у жыццi не пазнанае,
вясновае слова ад шчырага сэрца.
Яно празвiнела над хвалямi ў рэчцы.
вятрыска шаптаў яго
з лiсцем мiж гаю:
...Кахаю, кахаю...
Шапталi яго сенажаць i дуброва,
людзьмi перачутае,
некаму новае,
адзiнае, дзiўнае, светлае слова -
кахаю... кахаю...
Кахаю...
Люблю...
Беларускаму краю
бясконца я слова "люблю" паўтараю.
